Wassenaar, Nederland – museum VOORLINDEN & beeldentuin CLINGENBOSCH

VOORLINDEN, een museum voor een collectie

Industrieel Joop Van Caldenborgh (75) gebruikt de verdiensten uit zijn bedrijf –  zijn vermogen wordt inmiddels geschat op €400 miljoen – om kunst te kopen. Caldic, producent en distributeur van chemicaliën, voedselingrediënten en onderdelen voor elektriciteitopwekking, wordt al enige jaren geleid door Joops zoon Olav. Het bedrijf is opgezet in 1970, dus Van Caldenborgh kunnen we rekenen bij het nieuwe geld dat zich op de kunstmarkt heeft gestort.

Van Caldenborgh geniet groot respect in de kunstwereld, hij behoort tot de 200 belangrijkste verzamelaars ter wereld, aldus het Amerikaanse Art News. Hij was tot vorig jaar president-commissaris van kunstbeurs Pan Amsterdam. Hij heeft een voorkeur voor moderne kunst, denk aan Damien Hirst, Sam Taylor-Wood, James Turrell en Joep van Lieshout. Van Caldenborgh wordt gezien als één van de meest invloedrijke persoon in Nederlandse beeldende kunst. Op het landgoed Voorlinden in het Nederlandse Wassenaar, nabij Den Haag, realiseerde Van Caldenborgh een langgekoesterde droom: een museum.

Top-architectuur op een top-locatie voor een top-collectie!

 

Het gebouw van het  museum Voorlinden ligt op een prachtige plek in het groen bij Wassenaar. Niets verstoort de strakke rust in het gebouw, waarin het licht gefilterd binnenvalt. Het is het gebouw dat iedere architect eens in zijn leven hoopt te mogen ontwerpen: een museum. De opdracht die architect Dirk Jan Postel kreeg voor de realisatie van dit project, werd spoedig vergeleken met een van de beroemdste musea ter wereld, namelijk het Kröller-Müller Museum in Otterlo. Het Kröller-Müller van de 21ste eeuw, zo werd in 2012 het plan aan van Joop van Caldenborgh om op het Wassenaarse landgoed Voorlinden een museum te bouwen, aangekondigd.

 

 

Zelf vond architect Postel de vergelijking met dat landgoed annex museum op de Hoge Veluwe vergezocht.  Alhoewel …  de architect ontdekte dat initiatiefnemer van het museum,Helene Kröller-Müller,oorspronkelijk in de jaren tien een museumhuis had willen bouwen op het landgoed Ellenwoude in Wassenaar, zowat 300 meter verwijderd van Voorlinden! Ze was echter niet tevreden met het ontwerp van de Duitse architect Peter Behrens en vroeg aan diens 26-jarige assistent Ludwig Mies van der Rohe een plan te maken dat met latten en zeildoek als 1:1-maquette op locatie werd nagebouwd. Helene zag het werk van de jonge architect, die later legendarisch zou worden met zijn lijfspreuk less is more, wel zitten. Haar raadsman, kunsthistoricus Hendrik Bremmer, echter niet en op zijn advies kozen ze voor optie drie: Hendrik Berlage. Toen Postel tijdens de bouw de ‘Miesiaanse’ constructie van glas en staal zag verrijzen, bedacht hij: dit lijkt wel de droom van Helene Müller, een eeuw verschoven in tijd en een paar honderd meter verder. Voor Postel was het natuurijk ook een droom: een huis maken voor werken van Corneille, Warhol en een reusachtige sculptuur van Richard Serra. Op een prachtige plek: aan de rand van de duinen en het bos, met zicht over de velden en de waterpartij, onderdeel van het landschapsontwerp dat de bekende tuinarchitectenfamilie Zocher begin 19de eeuw maakte. De constructie waarvoor de architect opteerde: een gebouw bestaand uit een reeks parallelle wanden waarlangs je steeds over het landgoed uitkijkt, onder een enorm dak dat het daglicht filtert. Het is geen revolutionair idee, volgens de architect, maar een ver doorgevoerde variant op de ‘witte kubus’: het gebouw als neutrale achtergrond voor de kunst.

 

 

Op de Nederlandse zender NPO 2 werd in september in het interessante programma Kunstuur twee uitzendingen gewijd aan dit nieuwe museum. Je kan ze hier bekijken: Kunstuur 1/2 en Kunstuur 2/2. Dé ideale inleiding op ons bezoek!

En … waar het natuurlijk om gaat zijn de schitterende kunstwerken. De eigen collectie is zoals hoger aangehaald van wereldniveau, zoals het werk, speciaal voor Voorlinden gemaakt door de Amerikaanse kunstenaar Richard Serra “Open Ended”:

 

 

 

 

Naast de permanente collectie organiseert het museum vanzelfsprekend ook tijdelijke tentoonstellingen. Nu en tot 11 juni wordt werk getoond van de Britse kunstenaar.

Martin CREED

De tentoonstelling omvat circa 40 werken die tezamen een coherente afspiegeling van Creeds veelzijdige oeuvre vormen. De tentoonstelling is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de kunstenaar. ‘Say cheese!’ nodigt de bezoeker uit op ontdekkingsreis te gaan in het universum van Martin Creed: een belevingswereld vol humor en zelfspot maar ook met een kritische blik op de maatschappij. Je ziet installaties met cactussen, ballen en gloeilampen; stapelingen van wc-rollen, stoelen en tafels; een wand vol met 1000 broccoli prints. Te midden van de kunstwerken hoort men pianospel, live gespeeld volgens de instructies van de kunstenaar, en even later rent ook nog een hardloper door het museum.

 

 

Martin Creed (1968) is kunstenaar en muzikant, woont en werkt in Londen en is een van de meest toonaangevende kunstenaars van zijn generatie. In 2001 won hij de Turner Prize. Museum Voorlinden

 

 

Met ‘SAY CHEESE!’ zet Voorlinden een tentoonstellingsprogramma voort waarbij kunstenaars aan bod komen die een sterke band met de collectie hebben,.verzamelt al vanaf het eerste uur werk van Creed en bezit inmiddels een breed cluster.

 

 

Voor de lunch blijven we op het domein Voorlinden. We vinden er in het landhuis, afgescheiden van het museum het restaurant waar we de inwendige mens versterken in afwachting van onze namiddagwandeling.

 

BEELDENTUIN CLINGENBOSCH          















Geïntegreerd in het landschap vinden we hier een particuliere verzameling moderne en hedendaagse beelden. Meer dan zestig beelden van 
nationale en internationale kunstenaars als Henry Moore, Sol LeWitt, Berlinde De Bruyckere, Carel Visser en Atelier van Lieshout kunnen we
hier bewonderen. Veel kunstenaars hebben een werk gemaakt specifiek voor deze unieke locatie.

In 1995 werd de beeldentuin opengesteld voor bezoekers. Jaren van voorbereiding met kunstenaars, conservatoren en tuinmannen gingen hieraan vooraf. Verschillende kunstenaars werden benaderd een beeld in opdracht te maken, zoals de Engelse beeldhouwer Anthony Gormley en 
de Nederlandse kunstenaar Armando.

Het 25 hectare tellende landgoed biedt een afwisselend landschap. Het doel is de verschillende facetten van het bos tot 
uiting te laten komen en de kunstwerken zoveel mogelijk te integreren in de natuur.De locatie van de beelden wordt dan ook 
vaak bepaald in samenspraak met de kunstenaars. Door de jaren heen heeft de beeldentuin zich verder uitgebreid met nieuwe aanwinsten, 
vaak in opdracht. 



Zo maakte Berlinde De Bruyckere voor Beeldentuin Clingenbosch haar eerste permanente buitenbeeld:

De beeldentuin is uitsluitend te bezoeken op donderdagmiddag gedurende de maanden mei tot en met oktober. Het bezoek gebeurt onder 
begeleiding van  bekwame gidsen. Om 15.00 uur worden we voor een korte introductie over de beeldentuin. Vervolgens begint de wandeling 
van ruim 2 uur langs een zestigtal beelden. Het is een intensieve wandeling grotendeels over onverharde paden.